ШОҲНОМАХОНИИ МАКТАБИЁНИ НОҲИЯ ДАР ДУШАНБЕ

Дар доираи  баргузории ҷашнвораи ҳафтуми  байналмилалии «Китоби Душанбе», ки дирӯз  дар Театри давлатии академии опера ва балети ба номи С. Айнӣ ифтитоҳ ёфт, намояндагон аз Россия, Ӯзбекистон, Туркманистон, Қазоқистон, Қирғизистон, Туркия, Франсия, Украина, Беларус, Корея, Озарбойҷон, Ҳиндустон, Покистон, Афғонистон, Чин, ИМА ва Британия ширкат доранд. Дар намоишгоҳ баробари намоиши  маводи чопию таҷҳизоти полиграфӣ,  инчунин дар доираи он барномаҳои гуногун, аз қабили маҳфилҳои шеъру суруд, муаррифии китобҳои тозанашр, суҳбату озмунҳо дар назар аст.

 Аз ҷумла   шогирдони муассисаҳои таълимии ноҳияи мо ҳам  дар маҳфили «Шоҳномахонӣ»  ширкат намуда, сазовори таҳсини  меҳмонони ин ҷашнвора гардиданд.

КӮПРУКИ НАВ ДАР ЗАРКАМАР

Аҳолии деҳаи Заркамари Ҷамоати деҳоти  Мискинобод бо маром меафзояд. Аз байни деҳа дарёчае мегузарад. Рӯзҳои боронӣ дарёча пур аз об шуда аз соҳил берун баромада, ба киштзори сокинони деҳа хисороти зиёд ворид мекард. Соҳибкор Бобокалон Ҷамилов  барои мушкилоти аҳолиро  осон кардан сангу шағали дарёчаро ба соҳил бароварда, соҳилмустаҳкамкуниро амалӣ карда, дар болои дарёча бо маблағи шахсиаш пули нав сохт, ки дар арафаи 26-умин солгарди Истиқлолияти кишвар мавриди истифода қарор дода мешавад. Искандар Ғайратшоев, Абдукарим Ғайратшоев, Суҳроб Ҷамилов дар сохтмони пули нав фаъолона саҳм гузоштанд.

Бобо ҲОКИМ.

ХИЗМАТ БА ВАТАН ҚАРЗИ ҶАВОНМАРДИСТ

Дар асоси фармони  Президенти мамлакат «Дар бораи ба эҳтиёт рухсат додани хизматчиёни ҳарбие, ки муҳлати муқарраргардидаи хизмати ҳарбиро адо намудаанд ва даъвати навбатии шаҳрвандони солҳои таваллуди 1990-1999 Ҷумҳурии Тоҷикистон ба хизмати ҳарбӣ” аз   1 октябри  соли равон дар ҳамаи шаҳру навоҳиҳои мамлакат маъракаи даъватӣ оғоз ёфт. Дар ноҳияи мо ҳам тибқи  қарори раиси ноҳия ба маъракаи  имсолаи даъвати наваскарон ҳамаҷониба омодагӣ гирифта шудааст.

Имсол пеш аз оғози маъракаи даъват бо иштироки раиси ноҳия, узви Маҷлиси миллии Маҷлиси олии кишвар Раҷабзода Миралӣ ва падару модарон, даъватшавандаҳо ва фаъолони деҳоту масъулони маърака дар толори филармонияи халқии ноҳия   вохӯрии  хотирмон баргузор шуд, ки он як суҳбати ошкороро  мемонд. Раҷабзода Миралӣ зимни мулоқот аз камбудиву саркашии баъзе даъватшавандаҳо дар маъракаи мазкур ҳарф зад.

Ҳамчунин сардори ШВКД-и ноҳия А. Каримов низ сари масъалаи мазкур сухан кард. Дар вохӯрӣ падару модарон андешаҳои хешро баён доштанд. Маълум гашт, ки бисёр ҷавонон майли ихтиёрӣ ба комиссариати ҳарбӣ омаданро доранд, танҳо корҳои ташвиқотиро дар ин самт миёни ҷавонони даъватшаванда  зиёд намудан лозим аст.

Натиҷаи чунин ҳамкориҳо бо ҷавонон буд, ки дар “Рӯзи даъватшаванда”,  ки 4 октябр дар толори варзишии филармонияи халқӣ доир гардид, беш аз 25 нафар  даъватшаванда  ҳозир шуданд. Баъди  аз комиссияи тиббӣ гузаштан  ҳамаи онҳоро ба хизмати Ватан-Модар  гусел намуданд.

Боиси қайд аст, ки имсол ҳам “Рӯзи даъватшаванда” хотирмон баргузор шуд. Дар оғоз раиси ноҳия Раҷабзода Миралӣ ҳамаи даъватшудаҳоро барои ба хизмати Ватан-Модар омода шудан табрик гуфта, афзуд, ки хизмат дар сафҳои Қувваҳои мусаллаҳи кишвар иҷрои қарзи фарзандӣ, шарафу номуси ҳар ҷавонмард ба ҳисоб меравад.

Чун даъватҳои гузашта ҷавонони Ҷамоати деҳоти Чашмасор дар рӯзи аввали даъвати наваскарон нақшаро иҷро карданд.

Даъватшаванда Ҳалимов Аҳлиддин  ҳамаи ҳозиринро боварӣ бахшид, ки бо сари баланд хизмати  Ватан-Модарро ба анҷом мерасонад.

Дар анҷоми  чорабинии мазкур ба падару модарони даъватшавандаҳо  аз номи МИҲДН туҳфаҳои хотиравӣ тақдим гардид.

Лозим ба ёдоварист, ки  то рӯзи 20 октябр нақшаи даъвати наваскарон дар Ҷамоатҳои деҳоти Меҳробод, Қалъаидашт ва  ба номи Дӯстмурод Алиев низ  иҷро шуд.

fy;text-indent:14.15pt;line-height:120%;mso-layout-grid-align:none; text-autospace:none;vertical-align:middle'>Ҳар касе дорад забон бодавлат аст.

БОЗ ЯК ОБОДКОРӢ

Бо ташаббуси раиси ноҳия, узви Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар баробари дигар ободкориҳо аз моҳи май сар карда  таъмири роҳи 3,5 километраи шаҳрак идома дорад. Сохтмонро Ҷамъияти дорои масъулияташ маҳдуди  Ғаюр -1 сардораш Аҳлиддин Каримов ва сардори минтақа Маҳмадалӣ Ёров ба уҳда доранд.

Аллакай то ин муддат масофаи 2-километраи роҳ мумфарш ва дар масофаи 900 метри ду тарафи роҳ қубурҳои бетонии обгузар гузошта шудааст. Барои дар сари вақт иҷро шудани кор механизаторон Раҳматулло Набиев, Абдусаттор Назиров, Ашӯралӣ Дӯстов, Раҷабалӣ Гулов, ронандаҳо Хуршед Нодиров, Бахтиёр Абдуллоев, Ҷамол Садриддинов, коргарони роҳ Ашӯр Неъматов, Неъмат Тоиров, Сафар Азизов, Саидбек Комилов, Зайдулло Ёров, Зайниддин Абдуллоев ва Ашӯр Маҳмудов ҳиссагузоранд. Чӣ тавре сардори минтақа М.Ёров қайд кард, то баромадгоҳи шаҳрак 1,5 километр роҳи боқимондаро мақсад доранд ҳарчӣ зудтар ва бо сифати баланд ба истифода диҳанд. Маблағи таъмири роҳи маркази шаҳрак аз ҳисоби дирексияи сохтмонии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон пардохт карда мешавад.

“НФ”.

“ДАҲСОЛАИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ ОБ БАРОИ РУШДИ УСТУВОР” ОБИ ТОЗА

Яке аз бузургтарин муъҷизаи табиат, ин офариниши об дар сайёраи замин аст. Ба ақидаи олимони соҳаи табиатшиносӣ 3 – 3,5 миллиард сол пеш аз ин организмҳои зинда маҳз дар об ба вуҷуд омадааст. Дар ҳақиқат об неъмати ҳаётан муҳим барои ҳар як мамлакат ва сокинони он мебошад. Одамон аз замони қадим ин ҷониб тақдири худро бо об пайваст кардаанд. Маҳз аз давраҳои қадим инсоният дар соҳилҳои дарёҳои бузурги Нил, Сиру Ому,   Волга, Рейну  Дунай мезистанд, барои ризқу рӯзии худ кишту кор мекарданд. Норасоии оби тозаро имрӯз аз се як ҳиссаи аҳолии сайёра ҳис мекунанд. Оби тоза шарти асосии ҳаёт ва ҷузъи таркибии тамоми унсурҳои биосфераи сайёра мебошад. Ҷойгиршавии оби тоза дар сайёра нобаробар аст. Беш аз 2 миллиард нафар одамон норасоии шадиди ин неъмати Худододро эҳсос мекунанд. Бо баробари рушди муносибатҳои демографӣ масъалаи оби тоза торафт мураккабтар мегардад.  Таваҷҷуҳи ҷомеаи ҷаҳониро ба оби ошомиданӣ ба назар гирифта Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар баромадаш чунин қайд карданд: «Ҳамагон бояд фаҳманд, ки арзишмандии оби тоза на камтар аз арзишмандии нафт, газ ва дигар навъҳои сӯзишвориву манбаъҳои энергия барои ояндаи босуботи кишвар ва минтақа мебошад».

Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон 55, 4 фоизи ҷараёни миёнаи бисёрсолаи дарёҳо аз ҳавзаи баҳри Арал ташаккул меёбад. Аз ин рӯ, арзишмандии истифодаи оби ошомиданиро ба эътибор гирифта, Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз декабри соли 2001 таҳти № 551 «Дар бораи тасдиқи консепсияи истифодаи самаранок ва ҳифзи захираҳои об дар Ҷумҳурии Тоҷикистон»   қарор қабул кард.

Обро минерали нодиртарини захираҳои табиӣ арзёбӣ намудаанд. Ягон моддаи дигар обро иваз карда наметавонад. Шукрона аз он, ки дар диёри азизи мо ин муъҷизаи нодир бештар ба назар мерасад. Захираҳои оби тоза ва зулол, обҳои шифобахш дар Ҷумҳурии Тоҷикистон хело зиёд аст. Обҳои ошомиданӣ дар кӯлҳои Сарез, Зоркул, Яшикул, Искандаркул ҷойгир шудааст. Захираҳои обҳои Тоҷикистон бештар дар пиряхҳо дида мешавад. Дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон 8492 пирях ба ҳисоб гирифта шудааст, ки асоси оби тозаи ошомиданиро ташкил медиҳад. Ҳар яки моро зарур аст, ки ба ҳифз кардани оби тоза ва сарсабзу хуррам гаштани диёри офтобиамон камари ҳиммат бандем. Дар ин бора дар қонуни ҳифзи табиат омадааст: «Фарзанди инсон, ки худ зодаи табиат аст, фақат дар ҳолати доштани меҳру муҳаббат ба табиат метавонад ватанпарвар бошад». Муҳимтарин роҳи ҳифзи оби тоза ин пеш аз ҳама истифодаи оқилонаи он мебошад. Тоза нигоҳ доштани оби тоза ин гарави саломатии инсоният мебошад.

Суҳбат атрофи қонуни миллӣ

Чанде пеш дар толори Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия бо иштироки раиси ноҳия М.Раҷабзода, раиси  Кумита оид ба корҳои дин, танзими анъана ва ҷашну маросимҳои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Давлатзода Сулаймони Пир, директори маркази исломшиносии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Ф.Баротзода ва раиси  Шӯрои уламои Ҷумҳурии Тоҷикистон Саидмукаррам Абдулқодирзода, намояндагони ҳамаи сохторҳои қудратии ноҳия, раисони кумитаи маҳаллаҳо, раисони кумитаи занҳо ва фаъолони ноҳия баргузор гардид.

Вохӯриро бо сухани ифтитоҳӣ раиси ноҳия Раҷабзода Миралӣ оғоз бахшида, меҳмононро бо аҳли нишаст муаррифӣ намуд.

Раиси Кумита оид ба корҳои дин, танзими анъана ва ҷашну маросимҳои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Давлатзода Сулаймони Пир баромад карда қайд намуд, ки 10 соли амалкарди Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон” дар пешрафти ҷиҳатҳои моддию иқтисодии шаҳрвандони кишвар пешрафтҳои хуберо ба бор овард. Ҳамчунин ӯ дар бораи аҳамияти ин қонун дар ояндаи ҳаёти кишвар ва зарурати тағйиру иловаҳои нав ба он, вобаста ба воқеияти давр ибрози андеша намуд.

Раиси Шӯрои уламои Ҷумҳурии Тоҷикистон Саидмукаррам Абдулқодирзода низ дар суханронии худ бо овардани  далелу бурҳонҳои аниқу қатъӣ аҳамият ва зарурати иловаҳо бар онро шарҳ дод.

Ҳамчунин директори Маркази исломшиносии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Ф.Баротзода бо такя ба суханронии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иброз намуд, ки қонуни мазкур барои арзишҳои миллию фарҳангӣ асос гузошт, суннатҳои миллию мардумиро ба танзим даровард, анъана ва маросиму ҷашнҳои миллиро мушаххас ва дақиқ намуд, пеши роҳи хурофоту худнамоиҳои зоҳирпарастона ва зиёдаравиро гирифт, дар як вақт ба ҷорӣ гардидани низоми тартиботии ягонаи баргузории чорабиниҳои миллию мардумӣ роҳ кушод.

Дар интиҳо раиси ноҳия Раҷабзода М. ба сухан баромада дар бораи тағйиру иловаҳо ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон” ибрози назар намуда, қайд кард, ки тамоми мардуми ноҳияи Файзобод онро ба пуррагӣ дастгирӣ менамоянд.

А.ГУЛОВ, сармутахассис оид ба корҳои дин, танзими анъана ва ҷашну маросимҳои  шаҳраки Файзобод. 

5 октябр - Рӯзи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ЗАБОНИ ТОҶИКӢ Забони модарии тоҷикони дунё

Забон яке аз бузургтарин муқаддасот ва шиноснома барои ҳар як  халқу миллат ба ҳисоб меравад.  Аз замонҳои қадим то имрӯз дар тамоми дунё ҳамаи халқу миллатҳоро аз рӯи забон, фарҳанг ва таърихашон мешиносанд ва эътироф менамоянд.  Забони ноби тоҷикӣ, ки ҳамчун як забони  қадима шинохта мешавад, таърихи беш аз ҳазорсола дорад. Гарчанде ҳарфҳои тоҷикӣ бо ҳарфҳои крилӣ иваз шуда бошад ҳам, вале забони тоҷикӣ иваз нашудааст ва ҳамаи калимаҳои тоҷикӣ сохт ва мазмуни худро гум накардаанд.

Бо вуҷуди гирумонҳои таърихӣ, забони тоҷикӣ ҳанӯз ҳам тоза ва бидуни нуқсон аст.  Барои тозаю бенуқсон ва аз байн нарафтани забони тоҷикӣ бузургону донишмандони халқи тоҷик талошҳои зиёде намуда, осори бузургу  гаронбаҳоеро дар хазинаи забони тоҷикӣ ба вуҷуд овардаанд ва маҳфуз нигоҳ доштаанд.

Барои бегазанд нигоҳ доштани забони нобу шевои тоҷикӣ саҳми асосгузори адабиёти классикии тоҷик Абӯабдуллоҳи Рӯдакӣ басо бузург аст. Ин мутафаккири барҷастаи адабиёти тоҷик дар давраҳои басо душвори таърихӣ барои ҷовидонӣ нигоҳ доштани забон ва адабиёти халқи тоҷик  заҳмат кашида, бо сабки хоси худ назми тоҷикро устувор гардонида, асарҳои гаронбаҳое эҷод намудааст, ки то имрӯз забон ва адабиёти тоҷикро муаррифӣ менамоянд. 

То имрӯз дар аксари кишварҳои шарқӣ бисёре аз калимаҳои тоҷикиро истифода мебаранд. Агар ба сухангӯиҳои халқҳои Ҳиндустон, Покистон, Туркия ва чанде аз кишварҳои дигари шарқ аҳамият диҳем, бештари калимаҳое, ки онҳо истифода мебаранд, калимаҳои тозаи тоҷикӣ мебошад. Барои мисол ба калимаҳои тоҷикие, ки дар забони ӯзбекӣ истифода мебаранд, аҳамият диҳем, пасванди “лар”-ро илова намуда истифода мебаранд.  Инчунин дар забони ҳиндӣ бошад, калимаҳои тоҷикӣ бо пасванди “ҳе” истифода бурда мешавад.

Бояд қайд намоям, ки  дар баробари рушд ёфтани илму техникаи муосир дар забони тоҷикӣ калимаҳои муосири аврупоӣ ворид гардидааст, ки дар забони гуфтугӯӣ бештар истифода мешавад.  Барои тарҷума ва маънипардозии калимаҳои аврупоӣ, хусусан калимаҳои техникӣ ва иттилоотӣ бояд олимону донишмандони соҳаи забон бештар кор баранд. Вале аз ҷиҳати дигар аксари калимаҳои техникию иттилоотӣ ҳамчун ифодаҳои байналмилалӣ тарҷума намешаванд.

Мушкилоти дигаре, ки дар замони имрӯза ба вуҷуд омадааст, ин истифодаи нодуруст ва ғалатнависии калимаҳои тоҷикӣ мебошад, ки ин ба дигаргуншавӣ ва қолабшикании калимаҳои тоҷикӣ оварда мерасонад.  Дар бештари мавридҳо бо шакли нодурусти калимаҳо, ки дар шиору овезаҳо ҷой дода шудааст, во мехӯрем.

Барои дуруст ва бегазанд нигоҳ доштани забони модарӣ-забони тоҷикӣ ҳар як шаҳрванди Тоҷикистони азиз вазифадор аст. Аз ин рӯ мо бояд ҳамеша баҳри ҳифзи забони давлатӣ ва тоза нигоҳ доштани он талош намоем, зеро забони тоҷикӣ забони модарии мост.  

Таваљљуњ ба “Мурѓи њилол” зиёд буд

Рўзи 17 июл дар толори МИЊД-ии ноњия нишасти матбуотии раиси ноњия, узви Маљлиси миллии Маљлиси Олї Раљабзода Миралї бо иштироки  кормандони  ВАО-и мамлакат ва ноњия доир гардид.

Дар оѓози нишаст Раљабзода Миралї назди рўзноманигорон  аз дастоварду мушкилоти њамаи соњањои њаёти ноњия дар нимсолаи аввали соли 2017 сухан кард.

Давоми шаш моњи соли равон дар ноњия болоравии нишондињандањои иќтисодї чашмрас буда, рушди соњањои иљтимої, фарњангу маориф таъмин гардид.

Дар ин давра  њаљми умумии мањсулоти кишоварзї 41 миллиону 748 њазор сомониро ташкил дод.

Њамчунин раиси ноњия таъкид намуд, ки бо вуљуди нисбати њамин давраи соли гузашта беш аз 280 њазор сомонї зиёд мањсулоти саноатї истењсол шуда бошад њам, корхонањои саноатии Љамъиятњои сањомии заводи хишт, “Шарбати Файзобод”, оби маъдании “Гумбулоќ”, корхонаи равѓанкашї ва заводи консервабарории љамъияти матлубот фаъолияти чашмрас надоштанд ва дар давоми сол фаъолияти аксари онњо ѓайриќаноатбахш буд. Бояд ќайд кард, ки њанўз корхонањои саноатии ноњия бо иќтидори заруриашон кор намекунанд. 

Тайи 6 моњи соли равон дар ноњия 340 тўйњои домодию арўсї, 27  хатнасур, 163 маъракаи  чил, 54 маъракаи сол ба ќайд гирифта шудааст. Дар ин давра бо дастгирии маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњия ва соњибкорон тўйи хатнасури 70 нафар кўдакони ятиму аз оилањои ниёзманд доир карда шуд. Тањлилњо нишон медињанд, ки на њамаи љашну маросимњо бо риояи Ќонуни Љумњурии Тољикистон  “Дар бораи танзими анъана ва љашну маросимњо дар Љумњурии Тољикистон” доир мегарданд.

Сипас  раиси ноњия   ба суолњои  хабарнигорон посух гуфт.

Маълум шуд, ки бањри пешгирии љавонон аз воридшавї  ба гурўњњои  экстремистї корњои зиёди ташвиќотї гузаронида шудаву натиљањои назаррас низ ба даст омадааст. Боиси таассуф аст, ки ягона хољагии тухмипарварии  ба номи А. Назиров њамагї дар ду гектар  картошка кишт намудааст ва ин  боиси нигаронист.  Таваљљуњ ба бунёди  майдончањои варзишї ва толорњои варзишї  хеле зиёд буда, навбати аввали майдони варзишии ноњия дар арафаи иди Истиќлолияти кишвар ба анљом хоњад расид. Фаъолияти вакилони маљлисњои љамоатњои дењоту  шањрак њанўз њам бењбудиро металабад.  Тозагии  маркази ноњия ва дењоти он, фаъолияти минбаъдаи ЉДММ “Мурѓи њилол”, дастгирии ташаббусњои созанда ва таваљљуњ ба нарху навои бозор  аз љумлаи он мавзўъњое буданд, ки дар нишаст мавриди таваљљуњ ќарор гирифт.

Њамчунин раиси ноњия Раљабзода Миралї ба хабарнигорон аз наќшањои нави созандагии сокинони ноњия ва сањми онњо дар пешрафти кишвар давоми нимсолаи  соли 2017 сухан кард.

-Сокинони ноњия дар њама самтњои њаёти иљтимоиву иќтисодии ноњия бо рўњбаландии бузург аз сиёсати ояндасози Асосгузори сулњу Вањдати миллї-Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон, Њукумати Љумњурии Тољикистон дастгирї карда, бањри сазовор истиќбол гирифтани  26-умин солгарди  Рўзи Истиќлолияти  давлатї саъй хоњанд кард,- таъкид дошт Раљабзода Миралї.

“НФ”.