Чт11212024

Last updateВт, 14 Апр 2020 4pm

Матолиби тоза :

ТИБ

ЗАРДПАРВИНҲОИ ВИРУСӢ

Дар байни одамон гурӯҳи бемориҳои хосе мавҷуд аст, ки дорои аломатҳои муайяну алоҳида буда, ба вайроншавии ҳуҷайраҳои ҷигар оварда мерасонад. Хатари дигари бемориҳое, аз қабили  мононуклеози сироятӣ, сирояти ситомегаловирусӣ, таби зард, ки оқибат ба гепатит оварда мерасонанд, ба ин номгӯй дохил намешаванд. Зардпарвинҳо ба таври васеъ дар курраи замин ба қайд гирифта мешаванд. Барангезандаи онҳо вирус ба ҳисоб рафта, ҳаёти муфтхӯриро мегузаронанд, ба оилаҳои гуногун дохил мешаванд ва бо воситаҳои гуногун мегузаранд, аз ҷумла ба воситаи даҳону наҷосат (А- Е), алоқаи ҷинсӣ, ё ин ки сунъӣ бо хун (В, С, Д, G). Онҳо ягона гурӯҳеанд, ки аломатҳои хоси пайдоиш ва ба анҷом расиданро доранд. Давраҳои амалкунандагии гуногун доранд ва ниҳонӣ аз 7 то  180 рӯз давом мекунанд. Дар ин давра низ сироятёфта ба ҳисоб рафта, дар паҳн кардани беморӣ роли худро мебозанд. Баъди беморӣ имунитети ҳаётии намудӣ  пайдо мешавад.

Ин вирусҳо бо хусусиятҳои пайдоишии худ ба гурӯҳҳои гепатити А (ГА), гепатити В (ГВ), гепатити С (ГС), гепатити Д (ГД), гепатити Е (ГЕ), гепатити G (Г G ) номаълум ҷудо мешаванд. Дараҷаҳои сабуку миёна ва вазнин ба қайд гирифта мешаванд. Беморон асосан табобат ёфта солим мегарданд. Айни ҳол бемории зардпарвини “В”дар ноҳия мардумро дар ташвиш андохтааст ва мардум ба маслиҳати мутахассисон эҳтиёҷ пайдо кардаанд. Ин зардпарвин аз дигар зардпарвинҳо бо хусусиятҳои дараҷанокии худ қариб, ки фарқ намекунад. Лекин савияи пасти дониши аҳолӣ дар байни мардум проблемаҳои гуногунро ба амал меорад ва сабаби нофаҳмию паҳншавии беморӣ мегардад.

Мардуми тоҷик умуман, меҳмонавоз, дилкушод, ботамкин ва раҳмдил мебошанд. Чунин рафтор беҳтарин сифатҳоро муайян кунад ҳам, дар ҳолатҳои дигар сабаби паҳн гаштани ин беморӣ мегардад, аз ҷумла пешниҳоди асбобҳои ришу  нохунгирӣ ва сартарошии шахсӣ ба меҳмон, сачоқу либосҳои таг. Аз куҷо медонем, ки меҳмон чӣ беморӣ дорад.

Ягона чораҳое, ки дар солимгардонӣ ва паҳн нашудани ин беморӣ лозим мешавад, ин таъмини гигиенаи шахсӣ (асбобҳои ришгирии алоҳида, дандоншӯяк, кайчӣ, ҷиҳози тагпӯш ва ҷои хоб), гигиенаи умумӣ мебошад. Истифодаи сӯзандоруҳо,  сӯзанҳои яккарата ва системаи чакак барои хунгузаронӣ ва дигар эҳтиёҷотҳои тиббӣ, тамизгардонии асбобҳои тиббӣ, маникюрию педикюрӣ, суннатигардонӣ, бо ёрии сӯзан гузаронидани нақшҳо, сӯрох кардани гӯшҳо, холмонӣ,  муҳофизати шахсии кормандони тиббӣ дар вақти хунгузаронӣ), ташвиқоту таблиғот дар байни аҳолӣ нисбати нашъамандон, таъмини гигиенаи узвҳои таносул пеш аз алоқаи  ҷинсӣ низ роҳҳои солимгардонӣ ва паҳн нашудани ин беморӣ дар байни аҳолӣ мебошад. Яке аз роҳҳои хубтарину муфид барои никоҳшавандаҳо (арӯсу домод) ва муҳоҷирони меҳнатӣ, ин сари вақт гузаштан аз муоинаи тиббӣ мебошад. Муоинаи тиббии ҳатмӣ барои никоҳшавандаҳо дар асоси супориши Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон  ройгон таъмин карда мешавад.

Барои  солимгардонии миллат ҳама чораҳо андешида мешаванд. Аз соли 1999 дар байни навзодон маъракаи эмгузаронӣ нисбати зардпарвини “В “гузаронида мешавад ва аз эҳтимол дур нест, ки барои болиғон низ дар солҳои наздик ташкил карда шавад. Ҳоло ин ваксина дар шабакаҳои дорухонаҳои давлатӣ дар фурӯш  барои болиғон ҷой дорад.

А. Г ЗАРДОВ, директори Маркази пешгирӣ ва мубориза бар зидди вируси норасоии масунияти одам, духтури эпидемиологии дараҷаи олӣ.

ДУ НОМЗАДИ ИЛМ АЗ ЯК ОИЛА

Дар арафаи иди 26-солагии Истиқлолияти давлатии Тоҷикистон зиёд гардидани сафи як нафар номзади илм аз ҷумлаи фарзандони диёр боиси ифтихору фараҳмандист. Дастпарвари муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии рақами 6 Тилло Зубайдов рисолаи номзадии худро дар мавзӯи «Носурҳои мураккаби қисми чорбанду думғозаи сутунмуҳра» таҳти роҳбарии доктори илмҳои тиб, профессор М.К.Гулов, дар намояндагӣ аз Федератсияи Россия Л.А.Благодарный – доктори илмҳои тиб, профессори Академияи тибби Вазорати тандурустии Федератсияи Россия, А.М.Мадаминов-профессори университети Россия-Славянии ба номи Б.Н.Елсини Ҷумҳурии Қирғизистон бомуваффақият ҳимоя намуда, номзади илми тиб гардид.

Тилло Зубайдов ДДТТ ба номи Абӯалӣ ибни Сино, курси интернатураро дар кафедраи ҷарроҳии Маркази миллии тиббии ҶТ, шуъбаи бемориҳои ҷарроҳӣ ва садамаҳои пайваста, бо ихтисоси ҷарроҳ, ординатураи  клиникиро дар Беморхонаи клиникии шаҳрии Ёрии таъҷилӣ бо дипломҳои сурх хатм намудааст.  Фаъолияти меҳнатиашро ин ҷарроҳи ҷавон дар МСД Гулистони ноҳияи Рӯдакӣ оғоз намуда, баъдтар дар ин дармонгоҳ вазифаи сардухтуриро адо менамуд. Аз соли 2013 то инҷониб дар беморхонаи марказии ноҳияи Рӯдакӣ дар вазифаи менеҷер оид ба корҳои табобатӣ фаъолияти меҳнатиашро идома дода истодааст. Ҳамзамон солҳои 2010-2014 аспирантураро дар кафедраи ҷарроҳии умумии №1 БКШ №5 хатм намуда, аз паи навиштани рисолаи номзадӣ гардид.

Тилло Зубайдов зиёда аз 68 адад мақолаҳои илмӣ ҷиҳати проблемаҳои назария ва амалияи тибби муосир навиштааст, ки 4 мақолаи он  дар маҷаллаҳои комиссияи олии аттестатсионии Федеретсияи Россия нашр гардидааст. Баромадҳои ӯ дар  конференсияҳои байналмилалӣ доир ба мавзӯи рисолаи номзадиаш боиси таваҷҷуҳи зиёди донишмандони соҳаи тиб гардидааст. Инчунин оиди ташхис, тасниф, табобати мавзӯи бемории рисолаи номзадиаш шаш пешниҳоди ихтироъкорӣ ва навгонӣ намудааст.

Воқеан аз ҳашт нафар бародарони ин оила чор нафарашон пайи касби ҳифзи саломатӣ – беҳтарин неъмати зиндагӣ барои инсонро интихоб намудаанд. Ва ду нафарашон аллакай номзади илми тиббанд. Бародарбузургаш – Рустам Зубайдов, ки айни замон муаллими калони ДДТТ мебошад, соли 2010 дар шаҳри Москва дар мавзӯи «Сактаи дил, кардиомиопатияҳо, фишорбаландӣ, бемориҳои  қабзии дил» рисолаи номзадӣ ҳимоя намудааст.

Олими ҷавон, Аълочии тандурустии ҶТ Тилло Зубайдовро бо шарафи бузург - номзади илми тиб гардиданаш муборакбод намуда, дар фатҳи қуллаҳои боз ҳам баланди илми тиб барояш барор мехоҳем.

Т. МУНАВВАРА.

РУШДИ СОҲАИ ТАНДУРУСТӢ ДАР ДАВРОНИ ИСТИҚЛОЛИЯТ

Ҳамасола барои бунёду таъмир ва бо таҷҳизоти навтарин таъмин кардани соҳаи тандурустӣ  маблағҳои зарурӣ ҷудо  карда мешавад. Масъалаи ҳифзи сиҳатии мардум  бевосита  зери таваҷҷуҳи Президенти  мамлакат  Эмомалӣ Раҳмон қарор дорад.

Подробнее...

АЗ БЕМОРИИ СУРХЧА КӮДАКОНРО ЭҲТИЁТ КУНЕД

Бемории сурхча шадиди сироятӣ буда, ба он ҳароратбаландии шадид, илтиҳоби роҳҳои нафас, сулфа, сурхшавӣ ва ашкрезӣ аз чашмон ва пайдоиши доначаҳои сурх  хос аст.

Подробнее...

НАЗОРАТРО ПУРЗӮР МЕБОЯД

Таҳти назорати маркази давлатии санитарию эпидемиологии ноҳия 592 иншоотҳои самтҳои фаъолияташон гуногун қарор доранд. Тайи чор моҳи соли равон аз тарафи кормандони мо 158 маротиба санҷишҳои санитарию гигиенӣ дар иншоотҳои номбурда гузаронида шудааст. Тибқи санҷишҳои мазкур 25 супориши санитарӣ, 44 протокол, 44 қарор оиди бастани ҷарима тартиб дода, барои чораҷӯӣ равон гардидааст.

Подробнее...

ДУРУСТИИ САНИТАРӢ-АСОСИ ТАНДУРУСТӢ

Маркази назорати давлатии санитарӣ-эпидемиологии ноҳияро кафили сиҳатии сокинони ноҳия ном барем, хато намешавад. Ин хадамот қисми таркибии муассисаҳои тандурустии мавҷуда буда, самти фаъолияташ ба беҳбудии саломатии инсон равона мебошад.

Подробнее...

СУХАНИ ХУБ ҲАМ ДАВОСТ

Табобату дармонбахшӣ хело ҳам касби нозук аст. Чунки табибон (духтурон) бо ҷони инсон сару кор гирифта, ба дарди мардум даво мебахшанд. Таваҷҷуҳи хоса зоҳир намудани Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенди Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми имсолаашон ба соҳаи тандурустӣ бесабаб нест. Зеро солимии ҷомеа солимии миллат аст.

Подробнее...

ТАБИБ ҲУҚУҚИ ХАТО КАРДАН НАДОРАД

ТАБИБ ҲУҚУҚИ ХАТО КАРДАН НАДОРАД«Моддаи 38. Ҳар шахс ҳуқуқи ҳифзи саломатӣ дорад. Шахс дар доираи муқаррарнамудаи қонун аз ёрии тиббии ройгон дар муассисаҳои нигаҳдории тандурустии давлатӣ истифода менамояд. Давлат барои солимгардонии муҳити зист, инкишофи оммавии варзиш, тарбияи ҷисмонӣ ва туризм табдирҳо меандешад.

Шаклҳои дигари ёрии тиббиро қонун муайян мекунад».

(Аз Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон)

Подробнее...

ФАЛАҶ ИРСӢ ҲАМ МЕШАВАД

Фалаҷ бемории шадиди сироятӣ буда, барангезандаи он серотипи вируси фалаҷ ба ҳисоб меравад. Энтеровирусҳои фалаҷ ба оилаи picornaviridae таалук дорад. Ба ин намуди беморӣ танҳо одамон сироят меёбанд. Берун аз бадани инсон вирус қобилияташро гум мекунад. Роҳҳои сироятёбии барангезандаи бемории фалаҷ аксари вақт аз одам ба одам бо роҳи фазлавӣ-даҳонӣ мегузарад. Чунки вируси фалаҷ дар даруни рӯда афзоиш меёбад ва бо наҷосат берун мешавад. Давраи сироятёбӣ то саршавии фалаҷшавӣ аз 10 то 12 рӯзро дар бар мегирад. Вирус ба одамони масунияти сустдошта ба осонӣ мегузарад. Аз ин лиҳоз то лаҳзаи авҷгирии фалаҷшавии бемор, барангезанда метавонад ба одамоне, ки бо бемор алоқаманданд, гузарад.

Подробнее...